无编辑摘要 |
无编辑摘要 |
||
| 第53逝： | 第53逝： | ||
|} |
|} |
||
| − | ==新文章： |
+ | ==新文章：烏水溝== |
| + | '''烏水溝'''（'''臺灣海峽'''），是佇咧[[臺灣]]佮[[中國大陸]]中間的一條海溝，[[地理學]]指明臺灣海峽的海域範圍是按呢的：上北爿參[[東海]]的分界線是以臺灣島的[[富富角]]到[[福建]][[平潭]]島的連線為標準，上南爿是以福建[[東山]]島和臺灣[[鵝鑾鼻]]之間的連線做分界線， 倚南爿就是[[南海]]佮[[巴士海峽]]。 |
||
| − | '''陳達'''（Tân Ta̍t），[[臺灣]]有名聲的[[臺灣民謠|民謠]]音樂家，伊那唱那彈的彼首"[[思想起]]"是伊的代表作，陳達無受教育，毋捌字，伊有四分之一的[[臺灣原住民|原住民]]血統，伊彈的樂器是[[月琴]]。 |
||
| + | '''Oo-tsúi-kau''' ('''Tâi-uân Hái-kiap'''), sī tī-leh [[Tâi-uân]] kah [[Tiong-kok Tāi-lio̍k]] tiong-kan ê tsi̍t tiâu hái-kau. [[Té-lí-ha̍k]] tsí-bêng Tâi-uân-hái-kiap ê hái-hi̍k huān-ûi sī án-ne ê: siōng pak-pîng tsham [[Tang-hái]] ê hun-kài-suànn sī í Tâi-uân-tó ê [[Hù-kùi-kak]] kah [[Hok-kiàn]] [[Pîng-thâm]]-tó ê liân-suànn ûi piau-tsún; siong lâm pîng sī í Hok-kiàn [[Tang-suann]]-tó hām Tâi-uân [[Gô-luân-phīnn]] tsi-kan ê liân-suànn tsò hun-kài-suànn, uá lâm pîng to̍h-sī [[Lâm-hái]] kah [[Pa-sū-hái-kiap]]. |
||
| − | '''Tân Ta̍t''' (陳達), [[Tâi-uân]] ū miâ-siann ê [[Tâi-uân bîn-iâu|bîn-iâu]] im-ga̍k-ka. I ná tshìunn ná tuânn ê hit síu "[[Su-siáng-ki]]" sī i ê tāi-piáu-tsok. Tân Ta̍t bô sīu kàu-io̍k, m̄-bat jī. I ū 1/4 ê [[Tâi-uân guân-tsū-bîn|guân-tsū-bîn]] hiat-thóng. I tuânn ê ga̍k-khì sī [[gue̍h-khîm]]. |
||
| + | 臺灣海峽主要嘛是[[大陸架]]（大陸棚）的地理形態，海的深度無超過兩百公尺，海域內的島嶼，除了靠近大陸的沿海島嶼以外，猶閣有[[澎湖群島]]佮[[屏東]]的[[小硫球]]。 |
||
| − | [[1967年]]，[[音樂家]][[史惟亮]]佮[[許常惠]]耽咧進行第1?/2? 擺的臺灣民間歌謠採集運動。 |
||
| + | Tâi-uân-hái-kiap tsú-iàu mā-sī [[Tāi-lio̍k-kè]] ([[Tāi-lio̍k-pênn]]) ê té-lí hîng-thài. Hái ê tshim-tōo bô tshiau-kuè nn̄g-pah kong-tshioh. Hái-hi̍k lāi ê tó-sū, tî-liáu khò-kīn Tāi-lio̍k ê iân-hái tó-sū í-guā, iáu-koh ū [[Phênn-ôo-kûn-tó]] kah [[Pîn-tong]] ê [[Sió-liû-kiû]]. |
||
| − | [[1967 nî]], [[im-ga̍k-ka]] [[Sú Uî-liōng]] (史惟亮) kap [[Khóo Siông-huī]] (許常惠) tânn-teh tsìn-hîng tē 1?/2? pái ê tâi-uân bîn-kan kua-iâu tshái-tsip ūn-tōng. |
||
| + | 往過，臺灣海峽予人叫做烏水溝，[[明]]、[[清]]兩个朝代，誠濟[[閩南]]人佮[[廣東]]的客人仔先後蹽過這條烏水溝來到臺灣開荒，真濟過島的人予風湧佮海水欱去，永遠無命閣重生，對古早人來講，臺灣海峽是遐爾仔風險，會當講是"十去九無命"，到今佇[[閩南]]佮[[臺灣]]民間攏有咧講一句俗語話，號做"蹽水過臺灣，下跤（雙跤）結兩丸"。 |
||
| − | In臭拄坎發現時當62歲的陳達，彼時陳達小可仔有年歲矣，而且目睭半青盲，身軀毋帶疾，伊唱歌的歌聲誠悽涼，唱的歌詞閣有詩的氣味，加月琴配搭起來，伊的演唱會使講感情真豐沛，一寡音樂家邀請陳達到臺北演出佮接受訪問，結果受著逐家的歡迎，電視佮報紙攏有報，嘛有錄一寡專輯，其中上有名的著是思想起。 |
||
| + | Íng-kuè, Tâi-uân-hái-kiap hōo lâng kiò-tsuè Oo-tsúi-kau. [[Bîng]], [[tshing]] nn̄g-ê tiâu-tāi, tsiânn tsuē [[Bân-lâm]]-lâng kah [[Kńg-tang]] ê kheh-lâng-á sian-āu liâu-kuè tsit-tiâu oo-tsúi-kau lâi-kàu Tâi-uân khui-hng. tsin tsuē kuè tó ê lâng hōo hong-íng kah hái-tsúi hap--khì, íng-uán bô-miā koh tiōng-sing. Tùi kóo-tsá-lâng lâi kóng, Tâi-uân-hái-kiap sī hiah-nī-á hong-hiám, ē-tàng kóng sī "tsa̍p khì káu bô-miā". Kàu-tann tī [[Bân-lâm]] kah [[Tâi-uân]] bîn-kan lóng ū teh kóng tsi̍t-kù sio̍k-gí-uē, hōo-tsuè "liâu-tsúi kuè Tâi-uân, ē-kha (siang-kha) kiat nn̄g-uân". |
||
| − | In tshàu-tú-khám huat-hiān sî tong 62 hè ê Tân Ta̍t. Hit sî Tân Ta̍t sió-khuá-á ū nî-hè--a, jî-tshiánn ba̍k-tsiu puànn tshinn-bînn, sin-khu m̄ tài-tsi̍t. I tshìunn-kua ê kua-siann tsiānn tshi-liông, tshìunn ê kua-sû koh ū si ê khì-bī, ka gue̍h-khîm phuè-tah khì-lâi, I ê ián-tshìunn uē-sài kóng kám-tsîng tsin hong-phài. Tsi̍t-kua im-ga̍k-ka iau-tshiánn Tân Ta̍t kàu Tâi-pak ián-tshut kap tsiap-sīu hóng-mn̄g, kiat-kó sīu-tio̍h ta̍k-ke ê huan-gîng. Tiān-sī kap pòo-tsuá lóng ū pòo, mā ū lo̍k tsi̍t-kua tsuan-tsip. Kî-tiong siōng ū miâ ê, tio̍h-sī Su-siáng-ki. |
||
| ⚫ | |||
| − | 音樂家史惟亮捌講："伊是一个做曲家，因為伊愛適應歌詞，有法度自由的修改已經有的曲，伊是一个詩人，因為伊會使這時先前，創造活跳跳的歌詞來描寫感情，講古抑是講道理，伊嘛是會使那唱那彈的演唱家"，許常惠嘛佇伊的日記按呢寫："我佇離開臺北500公里外的恆春的荒山僻野中央，為一个瘦閣襤褸的老儂流目屎。" |
||
| − | |||
| − | Im-ga̍k-ka Sú Uî-liōng bat kóng:"I sī tsi̍t-ê tsò-khiok-ka, in-uì i ài sik-ìng kua-sû, ū huat-tōo tsū-îu ê siu-kái í-king ū ê khiok. I sī tsi̍t-ê su-jîn, in-uì i uē-sài tsit-sî sing-tsîng, tshòng-tsō ua̍h-thiàu-thiàu ê kua-sû lâi biâu-siá kám-tsîng, kóng kóo ia̍h-sī kóng tō-lí. I mā sī uē-sài ná tshìunn ná tuânn ê ián-tshìunn-ka". Khó Siông-huī mā tī i ê ji̍t-kì án-ne siá: "Guá tī lî-khui Tâi-pak 500 kong-lí guā ê hîng-tshun ê hong-suann phià-iá tiong-ng, uī tsi̍t-ê sàn koh lâm-luì ê lāu-lâng lâu ba̍k-sái. " |
||
| − | |||
| − | 1975年，陳達年歲有較懸矣，有當時會痟痟，精神的狀況毋是真好，嘛定定佇街仔luā-luā趖，1981年，伊決定欲轉去故鄉恆春，轉去恆春了後，佇四月十一號彼工，佇過街仔路的時予一臺超速的遊覽車挵著，送病院的中央著過身矣，享年76歲。 |
||
| − | |||
| − | 1975 nî, Tân Ta̍t nî-huè ū kha kuân-a, ū tāng-sî ē siáu-siáu, tsing-sîn ê tsōng-khóng m̄-sī tsin hó. Mā tiānn-tiānn tī kue-á-tíng luā-luā-sô. 1981 nî, i kuat-tīng beh tńg-khì kòo-hiong hìng-tshun. Tńg-khì hìng-tshun liáu-āu, tī 4 ge̍h 11 hōo hit kang, tī kè ke-á-lōo ê sî hōo tsit-tâi tshiau-sok ê îu-lám bus lòng-tio̍h, sàng pīnn-īnn ê tiong-ng tio̍h kè-sin--a. Hióng-liân 76 hè. |
||
| − | |||
| − | === 陳達的音樂 === |
||
| − | 陳達用[[河佬話]]唱恆春民謠，毋過有个研究者認為，遮的民謠真濟是按[[平埔族]]的歌謠來的。 |
||
| − | |||
| − | Tân Ta̍t ê im-ga̍k |
||
| − | |||
| − | Tân Ta̍t iōng [[hō-ló-uē]] tshíunn hīng-tshun bîn-iâu, m̄-koh ū-ê gián-kìu-tsiá jīn-uî, tsia-ê bîn-iâu tsin-tsuē sī àn [[pînn-poo-tso̍k]] ê kua-iâu lâi--ê. |
||
| − | |||
| − | === 專輯 === |
||
| − | * 1969年，民族樂手--陳達佮伊的歌。 |
||
| − | * 民族樂手陳達佮伊的歌，洪建全教育文化基金會出版，唱片 NO.HF-1003，1977年5月，臺北，史惟亮編著。 |
||
| − | * 陳達佮恆春調唸歌，第一唱片公司，1979年9月。 |
||
| − | |||
| − | Tsuan-tsip |
||
| − | |||
| − | * 1969 nî, Bîn-tso̍k ga̍k-tshíu -- Tân Ta̍t kap I ê kua. |
||
| − | * Bîn-tso̍k ga̍k-tshíu Tân Ta̍t kap i ê kua, Âng Kiàn-tsuân Bûn-huà Ki-kim-huē tshut-pán, tshíunn-phìnn NO.HF-1003, 1977 nî 5 ge̍h, Tâi-pak. Sú Uî-liōng pian-tù |
||
| − | * Tân Ta̍t kap Hīng-tshun-tiāu liām-kua, Tē-it Tshíunn-phìnn Kong-si, 1979 nî 9 ge̍h |
||
| − | |||
| − | === 外部連結 === |
||
| − | * [http://ws.twl.ncku.edu.tw/hak-chia/o/ou-hong-pho/su-siong-ki.htm 由民間文學觀點看《思想起》的演化] |
||
| − | * [http://www.taiwan123.com.tw/music/pin_33.htm 「紅目達仔」陳達的其人其歌] |
||
| − | * [http://www.libertytimes.com.tw/2005/new/oct/9/life/art-1.htm 荒山僻野的民間彈唱傳奇 陳達] |
||
| − | |||
| − | Guā-pōo liân-kiat |
||
| − | * [http://ws.twl.ncku.edu.tw/hak-tsia/o/oo-hong-pho/su-siong-ki.htm 由民間文學觀點看《思想起》的演化] |
||
| − | * [http://www.taiwan123.com.tw/music/pin_33.htm 「紅目達仔」陳達的其人其歌] |
||
| − | * [http://www.libertytimes.com.tw/2005/new/oct/9/life/art-1.htm 荒山僻野的民間彈唱傳奇 陳達] |
||
| − | |||
| − | |||
| ⚫ | |||
==新聞== |
==新聞== |
||
2012年11月10日 (拜六) 16:43的版本
|
| 免負責聲明 ‧ 參考工具：臺灣閩南語常用詞辭典 ‧ 臺文／華文線頂辭典 ‧ 信望愛《臺語工具》 |
|
| Bián hū-tsik sing-bîng‧ Tsham-khó kang-khū：Tâi-bûn／Huâ-bûn suànn-tíng sû-tián ‧ Tâi-uân Bân-lâm-gí siông-iōng-sû sû-tián ‧ Sìn-bōng-ài《Tâi-gí kang-khū》 |
新文章：烏水溝
烏水溝（臺灣海峽），是佇咧臺灣佮中國大陸中間的一條海溝，地理學指明臺灣海峽的海域範圍是按呢的：上北爿參東海的分界線是以臺灣島的富富角到福建平潭島的連線為標準，上南爿是以福建東山島和臺灣鵝鑾鼻之間的連線做分界線， 倚南爿就是南海佮巴士海峽。
Oo-tsúi-kau (Tâi-uân Hái-kiap), sī tī-leh Tâi-uân kah Tiong-kok Tāi-lio̍k tiong-kan ê tsi̍t tiâu hái-kau. Té-lí-ha̍k tsí-bêng Tâi-uân-hái-kiap ê hái-hi̍k huān-ûi sī án-ne ê: siōng pak-pîng tsham Tang-hái ê hun-kài-suànn sī í Tâi-uân-tó ê Hù-kùi-kak kah Hok-kiàn Pîng-thâm-tó ê liân-suànn ûi piau-tsún; siong lâm pîng sī í Hok-kiàn Tang-suann-tó hām Tâi-uân Gô-luân-phīnn tsi-kan ê liân-suànn tsò hun-kài-suànn, uá lâm pîng to̍h-sī Lâm-hái kah Pa-sū-hái-kiap.
臺灣海峽主要嘛是大陸架（大陸棚）的地理形態，海的深度無超過兩百公尺，海域內的島嶼，除了靠近大陸的沿海島嶼以外，猶閣有澎湖群島佮屏東的小硫球。
Tâi-uân-hái-kiap tsú-iàu mā-sī Tāi-lio̍k-kè (Tāi-lio̍k-pênn) ê té-lí hîng-thài. Hái ê tshim-tōo bô tshiau-kuè nn̄g-pah kong-tshioh. Hái-hi̍k lāi ê tó-sū, tî-liáu khò-kīn Tāi-lio̍k ê iân-hái tó-sū í-guā, iáu-koh ū Phênn-ôo-kûn-tó kah Pîn-tong ê Sió-liû-kiû.
往過，臺灣海峽予人叫做烏水溝，明、清兩个朝代，誠濟閩南人佮廣東的客人仔先後蹽過這條烏水溝來到臺灣開荒，真濟過島的人予風湧佮海水欱去，永遠無命閣重生，對古早人來講，臺灣海峽是遐爾仔風險，會當講是"十去九無命"，到今佇閩南佮臺灣民間攏有咧講一句俗語話，號做"蹽水過臺灣，下跤（雙跤）結兩丸"。
Íng-kuè, Tâi-uân-hái-kiap hōo lâng kiò-tsuè Oo-tsúi-kau. Bîng, tshing nn̄g-ê tiâu-tāi, tsiânn tsuē Bân-lâm-lâng kah Kńg-tang ê kheh-lâng-á sian-āu liâu-kuè tsit-tiâu oo-tsúi-kau lâi-kàu Tâi-uân khui-hng. tsin tsuē kuè tó ê lâng hōo hong-íng kah hái-tsúi hap--khì, íng-uán bô-miā koh tiōng-sing. Tùi kóo-tsá-lâng lâi kóng, Tâi-uân-hái-kiap sī hiah-nī-á hong-hiám, ē-tàng kóng sī "tsa̍p khì káu bô-miā". Kàu-tann tī Bân-lâm kah Tâi-uân bîn-kan lóng ū teh kóng tsi̍t-kù sio̍k-gí-uē, hōo-tsuè "liâu-tsúi kuè Tâi-uân, ē-kha (siang-kha) kiat nn̄g-uân".
- 這篇文章是對河佬百科(Holopedia)的："O͘-chúi-kau"改來的，原本文章的作者請看伊的編輯歷史。
新聞
媒體
新相片
南路鷹。（翕相： M.Nishimura）